در 9 ماه گذشته واردات قطعات الکترونیک به کشور معادل 128 میلیون دلار بوده که اگر پنل های مونتاژ شده را به آن اضافه کنیم، این رقم 2 برابر خواهد شد و از اوایل سال 98 تاکنون ورود قطعات تقلبی، میلیون ها دلار خسارت به کشور وارد کرده است.
به گزارش خبرنگار اکسپورتنا، نسیم توکل، مدیرعامل مرکز قطعه آزمون رسانا در مراسم آغاز به کار مرکز غربالگری قطعه آزمون رسانا با اشاره به ۹ ماه گذشته، اعلام کرد: در این مدت ۱۲۸ میلیون دلار واردات قطعات الکترونیکی در چهار حوزه اصلی در کشور وجود داشته که اگر پنل‌های مونتاژ شده را به آن اضافه کنیم، این عدد به دو برابر می رسد.
به گفته وی، قطعات الکترونیکی یک صنعت مادر است که در صنایع مانند: خودروسازی، مخابرات، پزشکی و بسیاری از صنایع دیگر کاربرد دارد.
مدیرعامل مرکز قطعه آزمون رسانا تاکید کرد: از سال گذشته یعنی اوایل سال ۹۸ تاکنون هم در بخش صنعتی و هم صنایع های‌تک وجود قطعات تقلبی در ایران خرابکاری های صنعتی را به بار آورده است که میلیون ها دلار خسارت به کشور وارد کرده است.
وی با اشاره به لوازم خانگی به عنوان ساده ترین محصولات صنعتی اظهار کرد: هر مقدار به سمت محصولات داخلی در این صنایع میرویم، مشکلات آنها چندین برابر می شود که بیشتر آنها پس از بررسی به مشکلات قطعه های کوچک می‌رسد.
توکل با بیان اینکه قطعات الکترونیکی می تواند بر عملکرد محصولات صنعتی تأثیرگذار باشد، افزود: گزارش‌های ویژه‌ای از صنایع های‌تک به عنوان زنجیره تامین طی ۲۰ سال گذشته رسیده است که کشور برای خرید قطعات اصلی هزینه دلاری کرده است؛ اما قطعات تقلبی به جای خرید اصلی ارسال شده است که باعث شده ارز از کشور خارج شود.
وی ادامه داد: عمدتاً زنجیره قطعات الکترونیک به کشور آمریکا و چین بازمی‌گردد و آزمایشگاه‌های از این دست نیز در این کشورها در حال فعالیت هستند. ترکیه نیز در کشورهای آسیایی به تازگی مشغول به فعالیت شده است.
مدیرعامل مرکز قطعه آزمون رسانا تاکید کرد: از آنجا که بیشتر این آزمایشگاه‌ها در کشور آمریکا مستقر می‌باشند و این کشور نیز همکاری های لازم را با ما ندارد؛ بر آن شدیم تا چنین مرکزی را برپا کنیم.
وی اظهار کرد: متاسفانه خاورمیانه مقصدی برای قطعات کم کیفیت شده است و این قطعات کم کیفیت به راحتی وارد کشورهای اروپایی نمی شود.
توکل گفت: برای برپایی چنین آزمایشگاههایی نیازمند دانش فنی در این حوزه هستیم که خوشبختانه در ایران دانش روز و نخبه های بسیاری در این زمینه وجود داشتند و ما تلاش کردیم آنها را در این مجموعه گرد هم بیاوریم. در این راستا پس از برگزاری سمینار هایی با چینی‌ها قراردادی برای انتقال دانش طی سه سال آینده بسته شده و همچنین از نخبه های دانشگاه شریف برای آماده سازی دستورالعمل‌ها استفاده می شود.
وی در پایان گفت: بررسی و آزمایش های انجام شده بر اساس تقاضای واردکننده و تولیدکننده محصولات بوده و هیچگونه اجبار قانونی وجود ندارد. عمده تامین کنندگان زنجیره برای اینکه تولیدات با کیفیت داشته باشند متناسب با حساسیت و نیاز خود تعدادی از نمونه های خود را برای آزمایش به ما ارسال می‌کنند؛ حتی قبل از خرید محصول تعدادی را به عنوان نمونه به آزمایشگاه ارسال کرده و پس از دریافت تایید آن را خریداری می‌کنند.
حضور قطعات الکترونیکی از سطح پایین تا هوافضا
سعید صفوی، عضو هییت مدیره مرکز قطعه آزمون رسانا نیز در این نشست گفت: قطعات الکترونیکیاز سطح بسیار ساده در اسباب بازی ها تا پیشرفته در حوزه هوافضا به کار برده می‌شود و محصولات متنوع در این حوزه وجود دارد.
وی با بیان اینکه خراب شدن هر یک از این قطعات آثار متفاوتی ایجاد می‌کند؛ افزود: آسیب دیدن برخی از این قطعات اتفاق ویژه ای را رقم نمی‌زند و برخی از قطعات نیز در تجهیزات کاربردی دچار مشکل می‌شود؛ اما خطرات جانی به جا نمی گذارد؛ از طرف دیگر محصولاتی وجود دارند که آسیب در آنها سختی فراوان به همراه دارد، مانند قطعات خودرو که از اهمیت بالایی برخودار است و با جان انسان ها در ارتباط است.
به گفته صفوی، علاوه بر مشکلاتی که قطعات ناسالم به وجود می‌آورند، برخی قطعات صنعتی مشکل‌دار عامدانه وارد کشور می‌شود. این سلسله مراتب قبل از ورود به فرآیند تولید باید مورد ارزیابی قرار گیرد که توسط این آزمایشگاه قابل پیگیری است.
لزوم غربالگری الکترونیک در سه کلاس تجاری صنعتی و دفاعی
آرمان اقدسی، مدیر آزمایشگاه مرکز قطعه آزمون رسانا نیز در این نشست به بررسی خرابکاری قطعات صنعتی در سه کلاس تجاری، صنعتی و دفاعی پرداخت و گفت: مشکلات قطعات الکترونیک در کلاس دفاعی با جان مردم سر و کار دارد و در محیط های خشن به کار برده می شود.
وی ادامه داد: قطعات الکترونیک مورد نظر شرکت‌های خصوصی و دفاعی در غربالگری الکترونیک مورد نظر کارخانه ها تقلبی یا اصل بودن آن را مشخص می کند و منشا تقلبی بودن آنها را در 5 مورد مشخص می کند.
به گفته اقدسی، یک بحث معیوب یا مرجوعی های کارخانه ها است که دستگاه‌ها در برخی موارد دچار مشکلاتی می‌شوند و قطعات تولیدی با مشکلاتی مواجه است که باید به کارخانه بازگردد؛ اما کارخانه می‌گوید این را تولید کردیم و با گارانتی وارد بازار می‌کنیم یا وارد با قیمت ارزان تر به بازار ارائه می‌کنیم؛ اینها تولیداتی هستند که در پروسه تولید با مشکل مواجه شدند.
وی افزود: بخش دوم قطعات بازیافتی هستند که از کالاهای دور ریخته شده استفاده می‌شود و اکثراً به کشورهای در حال توسعه انتقال داده می‌شود. برخی از کشورها مانند چین قطعات را از برد ها جدا کرده و با تمیز کردن آنها را مجدداً وارد چرخه تولید می کنند.
مدیر آزمایشگاه مرکز قطعه آزمون رسانا توضیح داد: در بخش سوم گرید قطعه‌ای را تغییر می دهد. به عنوان مثال شما قطعه ای را برای کلاس سوم دفاعی نیاز دارید که در دمای پایین مورد استفاده قرار گیرد؛ در این شرایط تولید کننده مدل تجاری آن را در کلاس دفاعی جاگذاری می‌کند و با تغییر گرید به فروش می رساند؛ تا مجموعه متوجه بشود که چه مشکلی وجود دارد آن کارخانه قطعات خود را به فروش رسانده است.
وی بخش چهارم را اینگونه تشریح کرد که تاریخ مصرف برخی قطعات گذشته است و به عنوان قطعات با ریمارک کردن آنها وارد بازار می شوند.
اقدسی ادامه داد: دسته پنجم برای کارخانه‌هایی هستند که به صورت تجاری به تولید قطعات تقلبی میپردازند و در levelهای پایین تر تولید آنها را انبوه سازی کرده و وارد بازار می‌کنند.
وی در پایان هدف از تاسیس این آزمایشگاه را بررسی قطعات در پنج هوزه یاد شده عنوان کرد و گفت: این پنج گروه بیشتر تحت کنترل زنجیره تامین قرار دارند و در آزمایشگاه باید قطعات اصلی را از قطعات تقلبی تفکیک کرده و همچنین در بسته بندی ها نیز کنترل برای مسائلی از جمله رادیو اکتیو صورت گیرد.
