نایب رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران با اشاره به بی توجهی دولت به فناوریهای نوین تاکید کرد که فناوری در کشور متولی واحدی ندارد و هر یک از بخش های جداگانه ان را دنبال می کنند.
فرزین فردیس در گفتگو با خبرنگار اکسپورتنا با بیان اینکه فناوریها در دنیا با سرعت بسیاری در حال پیشرفت هستند، افزود: بسیاری از شرکتها روی فناوریهای نوین در حال کار کردن هستند که از جمله آنها میتوان به فناوریهای هوش مصنوعی، بلاکچین، فناوریهای مرتبط با انرژیهای تجدیدپذیر، باتریهای با ظرفیت بالا برای استفاده در حمل و نقل، تکنولوژیهای مربوط به زیست فناوری و مواردی از این دست اشاره کرد.
به گفته وی، موارد یاد شده باعث شده تا یک سری روندهای جدید در دنیا شکل بگیرد؛ روندهایی که پیش از این فکر نمیکردیم با این سرعت پیش بروند. به عنوان مثال، در حوزه خودروهای الکتریکی، پیشبینی میشد که همهگیری استفاده از آنها سالها بعد محقق شود؛ اما با توجه به شدت رشد فناوری در حوزههای مختلف تعداد خودروهای الکتریکی خیلی سریعتر از آنچه که فکر میکردیم در حال افزایش است.
وی عنوان کرد: در بخش جایگزینی انرژی های فسیلی مانند نفت، گاز و زغال سنگ با انرژی های تجدیدپذیر مانند خورشیدی و باد سرعت تحولات در فناوری تجدیدپذیر بسیار بالا بوده و قیمت آنها به شدت کاهش پیدا کرده است که ظرف سالهای آینده عملاً سال ۲۰۱۹ اوج مصرف نفت خواهد بود و مصرف نفت هیچگاه در تاریخی به اوج مصرف خود در ۲۰۱۹ نخواهد رسید و هر سال کمتر و کمتر خواهد شد تا انرژی های تجدیدپذیر جایگزین شوند.
به گفته فردیس، موضوع دیگر روند جایگزینی نیروی انسانی و فکر انسان با رباتها، رباتهای الکترونیکی، مکانیکی و انفورماتیکی است که جایگزین تعداد زیادی از مشاغل چه مشاغل فیزیکی و یدی و چه مشاغل فکری که کار تکراری دارند خواهند شد.
وی تاکید کرد: نکتهای که در این ماجرا بسیار مهم و کلیدی است این است که ما در این حوزه ها انگار در یک خواب و غفلت فرو رفتیم و به خیلی از این موضوعات آن قدر که باید و شاید به درستی نمی پردازیم و حتی با کشورهای رقیب منطقه خودمان در برخی از زمینهها بسیار فاصله داریم.
این فعال حوزه فناوری ادامه داد: یک نمونه از این فاصله را می توان با کشور امارات متحده عربی دید که در اکتبر ۲۰۱۷ وزارتخانهای به نام هوش مصنوعی ایجاد کرد و برای آن وزیر مشاور در نظر گرفت؛ بسیاری از افراد در آن زمان متعجب شدند که این حرکت امارات یک حرکت نمادین است و در واقع بیشتر بار نمایشی دارد؛ اما وقتی به سایت مرتبط با این وزارتخانه و وب سایت مرتبط با هوش مصنوعی در امارات سر می زنیم، می بینیم که ظرف همین دو تا سه سال آنها برنامه های بسیار دقیق، قدم به قدم و بسیار هوشمندانه ای برای رشد هوش مصنوعی در کشورشان تعریف کردند.
وی افزود: شما میتوانید به سایت این وزارتخانه مراجعه کرده و برنامه ها را در سطح عمومی، نه در سطح محرمانه آن مشاهده کنید و ببینید چقدر کاربری های هوش مصنوعی در زندگی عادی شهروندان، در حکومت و در دولت الکترونیک آن کشور مفید واقع می شود و چقدر کاربری ها و اپلیکیشن هایش در فرایندهای جاری آن کشور دیده شده و چقدر به توسعه و حمایت از کشورهایی که در زمینه هوش مصنوعی در امارات سرمایهگذاری میکنند توجه شده است.
فردیس به نمونههای دیگری از کشورهای منطقه اشاره کرد و گفت: کشور هند نیز برنامه های هوش مصنوعی خود را تقریبا پنج سال پیش تنظیم کرده و 2 سال پیش بازنگری کرد و اکنون یکی از کشورهایی است که همراه با چین بیشترین میزان سرمایه گذاری بر هوش مصنوعی را انجام می دهد. ترکیه نیز همین طور در زمینههای مختلف رنجیره های بلوک (بلاکچین)، اینترنت اشیا و فناوری های مشابه به شدت در حال سرمایهگذاری است که در واقع فناوریهای توانمندساز و برهم زننده همه معادلات هستند و فضای کاری آینده را به شدت متفاوت خواهند کرد.
وی گفت: همه این موارد در حالی است که ما در کشورمان عملاً نه تنها متولی واحدی برای این ماجراها نداریم بلکه بخشی از کار توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، بخشی توسط ساطمان فناوری اطلاعات، بخشی توسط معاونت علمی ریاست جمهوری و بخشی دیگر با رهنمودهای حوزه دانشگاهی پیش می رود و هنوز در دولت و کل حاکمیت نگاه ما به بحث مهمی مثل فناوری بلاکچین، هوش مصنوعی یا خودروهای الکترونیکی خود هدایت شونده نا مشخص است.
نایب رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران معتقد است که هنوز نمیدانیم روی این فناوری ها میخواهیم چه کاری انجام دهیم یا اصلاً جایگاهی در آینده داریم یا خیر؟ از همه اینها بدتر اینکه مهمترین وزارتخانه ما یعنی وزارت صنعت، معدن و تجارت (از منظر توسعه فناوری ها در داخل کشور) بیش از پنج ماه است که با سرپرست های متعدد اداره میشود.
وی ادامه داد: این موضوع زمانی اشکال را بیشتر می کند که سرپرست هایی که مکرر عوض میشوند، هیچ کدام دوام و ثبات مدیریتی نداشتند و الظاهر در دولت هم این جمعبندی وجود ندارد که فردی خیلی سریع معرفی شود و هنوز درگیریهای درون گروهی در داخل دولت و سایر ذینفعان و حاکمیت اجازه نمیدهد که فردی سکان هدایت وزارتخانه را به دست بگیرد تا همین فناوریهای کنونی که داریم را سر و سامان بدهد.
وی ادامه داد: هنوز اجازه اداره این وزارتخانه به کسی داده نشده است تا همین صنایع قدیمی و سنتی کشور مانند فولاد و آلومینیوم که روند فعالیتشان سالها است که به سر آمده است را شکل دهد یا حتی همین صنعت خودرو را سر و سامان نسبی به آن دهد و کمی از تلاطم های آن بکاهد؛ چه برسد به اینکه به خودروهای الکترونیکی و داروهای بیوتکنولوژیکی و هوش مصنوعی یا بلاکچین برسد.
گفتگو از: نیلوفر جمالی